In actie met actiebladen

Meriël Bouwman is leerkracht op basisschool Sint Jan in Breezand en ze is ambassadeur van Kleuteruniversiteit. In de klas werkt Meriël vaak met actiebladen. In deze blog vertelt ze hoe zij actiebladen inzet.

Sinds een jaar zijn actiebladen een nieuw begrip binnen het kleuteronderwijs. Ze zijn door Kleuteruniversiteit ontworpen als tegenhanger van de werkbladen, nadat er een blog verscheen over het nut van werkbladen. In onderstaand schema hebben we een vergelijking gemaakt tussen actiebladen en werkbladen.

Met de actiebladen worden kinderen spelend wijzer: ze leren door te spelen en te doen. Wanneer een activiteit interessant is en de betrokkenheid groot, blijft de informatie beter hangen. Actiebladen zetten aan tot actie en kinderen hebben vaak niet eens door dat ze aan het leren zijn. Ook stimuleren de bladen vaak samenwerking en overleg. Door de differentiatie is het voor ieder kind mogelijk om met actiebladen te werken. Ook de kinderen die wat meer aankunnen, worden op deze manier uitgedaagd. Doordat er veel verschillende pakketten zijn, is het makkelijk om een blad te vinden dat past binnen het thema waarin je werkt.

Actie in mijn klas

Toen Kleuteruniversiteit de actiebladen lanceerde, was ik gelijk enthousiast. Werkbladen gebruikte ik in de klas eigenlijk nooit, omdat ik die niet bij de werkwijze van kleuters vond passen. Daarom was ik nieuwsgierig naar de actiebladen. Ik zet de actiebladen vaak in tijdens speelwerktijd. Dan ga ik met een groepje kinderen aan de slag. Doordat de kinderen tijdens de uitvoering zo enthousiast zijn, willen veel kinderen die eerder geen interesse hadden ook meedoen.

Thema’s en actiebladen 

Ik zoek bij het thema passende actiebladen. Tijdens het thema Eten en drinken zijn de kinderen aan de slag gegaan met het fruitonderzoek. De kinderen kozen zelf een stuk fruit en begonnen met het onderzoek. “Ik kies voor de citroen, want die heb ik nog nooit geproefd!” Daar reageerde een andere kleuter op: “Oh, maar die is heel zoet, hoor!” “Nee, juist zuur,” zei de volgende. Voordat het onderzoek begon, kwamen de gesprekken al op gang. Tijdens het onderzoeken waren de kinderen actief bezig, van het natekenen tot het wegen en meten van het fruit en natuurlijk het leukste gedeelte: proeven! De kinderen waren het hele onderzoek lang betrokken en hebben geleerd hun bevindingen vast te leggen op papier. De kinderen van groep 1 konden dit met wat hulp ook.

Actiebladen inzetten in de klas

Er zijn veel verschillende manieren om actiebladen in de klas in te zetten. Na een korte uitleg kunnen de kinderen er zelf mee aan de slag. Zoals ik hierboven al schreef, zet ik de actiebladen vaak in als activiteit tijdens speelwerktijd. Maar er zijn nog veel meer manieren om de actiebladen in te zetten. Ik heb aan de andere ambassadeurs van Kleuteruniversiteit gevraagd hoe zij de actiebladen inzetten.

• Sharaya zet de actiebladen in tijdens de inloop of tijdens het weekcircuit: “Ik zet ze in om een doel te herhalen en als verrijking van een activiteit. De materialen liggen klaar, zodat de kinderen er zelf mee aan de slag kunnen.”
• Marleen zet de actiebladen soms in als weektaak en soms als keuzetaak: “Wanneer een actieblad een weektaak is, dan is het een verplichte activiteit voor groep 2. Wanneer ik het als keuzetaak aanbied, dan kunnen de kinderen ervoor kiezen.”
• Linda koppelt de actiebladen aan de hoeken: “Bij het project Nederland heb ik het actieblad Bouw een stad uit het pakket actiebladen 3 ingezet. En bij het project De haven had ik het actieblad Drijven en zinken gebruikt. Verder gebruik ik de actiebladen om een kind extra uit te dagen. Of juist het kind dat extra hulp nodig heeft op een leuke manier extra oefening te geven.”
• Marleen heeft een eigen actiebladenhoek: “Ik zet ze in als een soort losse hoek. Ik zoek een blad dat bij een thema past en geef instructies aan de kinderen. Daarna kunnen ze bij het kiesbord het actieblad als activiteit kiezen. De hoek zit bijna altijd vol en vaak doen de kinderen het blad meerdere keren. Een voorbeeld is bijvoorbeeld het actieblad Wegen uit het pakket actiebladen zomer. De weegschaal en het materiaal liggen allemaal op een tafel. De kinderen kunnen hier zelf mee aan de slag gaan.”

Door actiebladen zijn kinderen dus actief betrokken en worden ze aangezet tot handelen. Ga jij ook aan de slag met actiebladen in je klas? Ik hoop dat ik je met deze blog voldoende inspiratie heb gegeven om actiebladen (nog meer) te gaan gebruiken. Ben je nieuwsgierig geworden naar de actiebladen? Ze zijn te vinden in de winkel van Kleuteruniversiteit.

Wil je jouw ervaringen van werken met actiebladen met ons delen? Ga dan naar onze Facebook-groep Vrienden van Kleuteruniversiteit.