Misschien herken je de volgende situaties wel: zenuwen die je voelt wanneer je voor een groep ouders of collega’s spreekt, een oudergesprek voert of wanneer je een presentatie geeft voor een cursus of opleiding. Voor de klas voel je jezelf als een vis in het water, maar iets presenteren aan volwassenen is een ander verhaal. Had je het niet fijn gevonden om vanaf jongs af aan te leren hoe je ontspannen kunt presenteren? Lyana van Es is leerkracht groep 1/2 op basisschool Roald Dahl in Sint-Michielsgestel. In deze blog geeft Lyana tips over presenteren bij kleuters. Ze zet dit bij elk thema in en neemt je graag mee in hoe zij dit aanpakt.
Bij veel beroepen speelt presenteren een rol. Denk hierbij aan een architect die zijn plan aan de klant presenteert, een rechter die zijn oordeel geeft aan een verdachte, een manager die de cijfers van het afgelopen jaar met zijn werknemers deelt, etc. Als leerkracht is het je taak om de kinderen hierop voor te bereiden. En daar hoef je niet mee te wachten tot de kinderen in de bovenbouw zitten, want ook kleuters kun je leren presenteren. Het gaat dan vooral om het ervaren van plezier wanneer ze iets aan de groep vertellen en niet om een presentatie uit het hoofd te leren.
Het belang van presenteren met kleuters
Bij het geven van een presentatie komen meerdere doelen naar voren. De kinderen leren onder andere om informatie om te zetten in een begrijpelijke uitleg. Een kind kan heel veel van een onderwerp afweten, waar andere klasgenoten niet zoveel van weten. Het is de bedoeling dat jij als leerkracht de kinderen helpt om deze informatie duidelijk over te dragen naar de anderen. Hier leg je de basis van het presenteren, iets wat de kinderen later nog vaker zullen gebruiken.
Naast het begrijpelijk uitleggen is het leren presenteren een manier om aan de weerbaarheid, het zelfvertrouwen en de sociale vaardigheden te werken. Je geeft een kind de leiding over zijn eigen presentatie, waardoor vooral het zelfvertrouwen een boost krijgt. Jij als leerkracht bent in de klas verantwoordelijk voor een fijne werksfeer. Hieronder geef ik graag voorbeelden hoe je dit kunt aanpakken.
Actieve luisterhouding
Niet alleen een kind dat presenteert leert van deze ervaring, ook de kinderen die luisteren leren hiervan. Dit gaat niet vanzelf. Wanneer een kind presenteert is het belangrijk dat de andere kinderen een goede luisterhouding kunnen aannemen.
Aan het begin van het schooljaar heb je afspraken gemaakt die ervoor zorgen dat er voor iedereen een fijne werksfeer is. Voordat je begint met presenteren is het belangrijk om deze afspraken nog eens te herhalen. Bespreek hoe je een goede luisterhouding aanneemt. Leg uit dat je bij een goede luisterhouding je handen en voeten bij elkaar houdt en kijkt naar degene die vertelt. Je bent daarbij stil. Laat deze afspraken benoemen door de kinderen zelf. Wanneer je de afspraken laat herhalen door de kinderen, zullen deze beter beklijven. Benoem deze luisterhouding elke keer voordat je een nieuwe ronde presentaties wilt gaan starten. Op deze manier worden de kinderen elke keer opnieuw geactiveerd, wat ervoor zorgt dat iedereen een fijne ervaring aan het presenteren overhoudt.
Je kunt een poster maken waarop je zichtbaar maakt wat een goede luisterhouding inhoudt. Dan kun je de kinderen tijdens de kringgesprekken en tijdens de presentaties wijzen op deze poster.
Positieve feedback geven
Naast een actieve luisterhouding, is het geven van feedback een belangrijk onderdeel van het presenteren. Samen vormen zij de basis voor het geven van een fijne presentatie. Bied bij deze leeftijdsgroep alleen positieve feedback aan en dus geen verbeterpunten. Het moet een fijne en positieve ervaring zijn voor de kinderen. Wanneer je negatieve feedback geeft, is de kans groter dat de kinderen een angst voor presenteren en praten voor een groep ontwikkelen.
Niet alleen jijzelf kan feedback geven aan de kinderen, laat dit ook de kinderen zelf doen. Vraag het kind dat gepresenteerd heeft bijvoorbeeld drie kinderen uit te kiezen die vertellen wat goed ging bij de presentatie. Geef daarna jouw eigen feedback. Zo leren de kinderen om zelf na te denken en hun mening te vormen.
Nieuwsgierig?
Ben je nieuwsgierig geworden, maar weet je niet hoe je moet beginnen? In de download onderaan deze blog, zet ik mijn tips op een rijtje. Je kunt hier presentatievormen en ideeën vinden om meteen aan de slag te gaan! Daarnaast zit er een leuke tip bij voor de Kinderboekenweek.
Hopelijk ben jij na het lezen van deze blog geïnspireerd geraakt om met de kinderen in jouw groep kennis te laten maken met presenteren. Of misschien doe je dit al met jouw groep en heb je nog ideeën die je wil delen met andere leerkrachten. Dit kan je doen via de Facebookgroep Vrienden van Kleuteruniversiteit. Als je wil zien wat ik nog allemaal meer doe in mijn klas, volg me dan op mijn Instagram @deklasvanjuflyana.
Download
Tips en ideeën voor het presenteren met kleuters