Digitale geletterdheid bij kleuters + gratis download

Manon Oostendien is werkzaam als leerkracht in groep 1-2 op de Mauritsschool in Nieuwegein. Maartje Ramakers is werkzaam als leerkracht in groep 1-2-3 op basisschool de Weiert in Arcen. Beide ambassadeur van Kleuteruniversiteit. In deze blog vertellen zij meer over digitale geletterdheid bij kleuters en hoe je als leerkracht in de klas aan de slag kunt rondom programmeeronderwijs. Ook vind je een gratis download om tijdens de Kinderboekenweek te gebruiken.

Kleuters en de digitale wereld

ICT is niet meer weg te denken uit onze huidige maatschappij. Kinderen komen al vroeg in aanraking met verschillende digitale apparaten. Ze doen hier veel ervaringen mee op. Inmiddels zijn digitale vaardigheden onmisbaar geworden bij het leren, leven en werken. Het onderwijs heeft hierin een duidelijke rol te vervullen: de leerkracht laat kinderen kennis maken met de digitale wereld en leert ze basisvaardigheden aan.

Digitale geletterdheid

Digitale geletterdheid wordt onderverdeeld in vier verschillende domeinen: ICT-vaardigheden, mediawijsheid, digitale informatievaardigheden en computational thinking. In deze blog vertellen we je meer over computational thinking.

Computational thinking

Bij computational thinking gaat het om het hebben van kennis en vaardigheden om problemen op te lossen, nieuwe dingen te ontwerpen en het begrijpen van alledaagse dingen. Denk hierbij ook aan het programmeren. Bijvoorbeeld het oplossen van fouten in het neerleggen van een reeks of het begrijpen hoe een stoplicht werkt. Deze vaardigheden kun je zowel plugged, met tablets of laptops, als unplugged, zonder ict-materialen, vormgeven. In deze blog geven we voorbeelden van unplugged programmeren voor kleuters. Met deze tips kun je morgen meteen aan de slag, want waarschijnlijk heb je al deze materialen al in de klas!

Tips om aan de slag te gaan met programmeren:

1.Kralenplank: aan de hand van de kralenplank kunnen kinderen aan de slag met het neerleggen van patronen. Het kind legt diverse kleuren neer om een reeks te vormen. Tegenwoordig zijn er ook diverse voorbeelden waarbij kinderen moeten decoderen wat er onder de code van de kralenplank te vinden is. Er zijn verschillende thematische varianten van ‘kraak de code’ te vinden, bijvoorbeeld bij juf Anke.

2. Lego of duplo: verdeel de kinderen in tweetallen en laat ze met de ruggen tegen elkaar aan plaatsnemen. Beide kinderen hebben dezelfde bouwblokken. Het ene kind bouwt een bouwwerk en omschrijft aan de ander hoe dit eruit moet komen te zien. Dat kind probeert met aanwijzingen precies hetzelfde te bouwen.

3. Kleurplaat: verdeel de kinderen in tweetallen en geef ze beide dezelfde kleurplaat. De kinderen zitten in de buurt van elkaar, maar kunnen de kleurplaat van de ander niet zien. De een kleurt de kleurplaat in en omschrijft wat hij doet, het andere kind doet dit na. Na afloop kijken ze of de kleurplaten overeenkomen.

4. Vakken op de vloer: maak met schilders tape een raster op de grond. Leg ergens een voorwerp neer en laat kinderen verwoorden hoe je daar kunt komen. Welke route moet je lopen om bij het voorwerp te komen? De activiteit kun je uitbreiden door kinderen zelf pijlen te laten tekenen op papier en de route te laten lopen aan de hand van de pijlen. Kijk onder aan deze blog voor een download bij deze activiteit!

5. Kralenketting/reeksen/patronen: het kind maakt een ketting met kralen. De kralen vormen een reeks van verschillende kleuren of vormen. De reeks herhaalt zich meerdere keren op de ketting. Ook kun je kiezen voor het leggen van reeksen. Het leggen van reeksen zorgt voor het zichtbaar maken van herhalingen. Bij reeksen worden verschillende voorwerpen diverse keren herhaald. Reeksen kunnen terugkomen tijdens de werkmomenten, bijvoorbeeld het maken van een knutselwerkje. Door middel van plakfiguren kunnen de kinderen op hun knutselwerk ook reeksen maken.

Met de download bij deze blog kun je aan de slag met computational thinking rondom het Kinderboekenweek thema: ‘Bij mij thuis’. Zorg dat Tamara veilig thuiskomt door het geven van de juiste commando’s. Doe deze activiteit in de kring, of tijdens de speelwerktijd met een kleine groep kinderen.

Hopelijk heeft deze blog je geïnspireerd om digitale geletterdheid wat meer aandacht te geven in jouw klas en ga je met de download aan te slag! Wil je meer van onze klassen zien? Volg ons dan op Instagram via @juffie_manon en @deklasvanjufmaartje. Heb je na het lezen van deze blog vragen of wil je iets anders weten? Laat het ons dan weten! Stuur gerust een bericht via Instagram of via de Facebook-groep Vrienden van Kleuteruniversiteit.

Download

Computational Thinking – KBW