Muziek in de kleuterklas + gratis download

Een liedje bij de start van de dag, muziek tijdens het opruimen, het aanleren van een liedje bij het thema; muziek is vaak aanwezig in de kleuterklas. In deze blog nemen Rosan van Gessel en Chantal Groeneveld je mee in hoe je muziek gebruikt in een kleuterklas. En dat kan op heel erg veel manieren! Rosan is werkzaam in groep 1/2 op de Schakel in Leersum en Chantal is werkzaam op IKC Merweplein in Gorinchem. Chantal en Rosan zijn ambassadeurs van Kleuteruniversiteit.

Muziek als structuur

Naast dat muziek de taalontwikkeling stimuleert, kan het ook van waarde zijn als ondersteuning bij de dagstructuur. Bij het aanleren van structuur in de dag gebruikt Chantal dagelijks liedjes. Een liedje bij de start van de dag en een voor het aanleren van de dagen van de week. Ook kunnen liedjes bij het opruimen van het speelgoed, het eten en drinken en bij het naar huis gaan ondersteunend werken. Op die manier weten de leerlingen precies wat er wanneer gebeurt. Online zijn veel verschillende liedjes te vinden die je hier voor kunt gebruiken. Chantal en Rosan gebruiken ook regelmatig de liedjes uit het boek ‘Zinglish’. Extra leuk: in het boek staan ook Engelse liedjes, waardoor je ook meteen de Engelse taal prikkelt.

Muziek in de klas

Naast de liedjes die gezongen worden in de dagelijkse structuur, wordt muziek ook aangeboden in themaliedjes. Chantal kiest bewust een liedje dat ze aan wil leren aan de kinderen en zingt dit de hele dag door, bijvoorbeeld tijdens het spelen of tijdens het aantrekken van de jassen. De kinderen pikken het liedje op en beginnen het lied te herkennen. Voor kleuters is het horen van het liedje vaak niet genoeg om het mee te leren zingen. Uit ervaring blijkt dat de kinderen het liedje veel sneller oppikken als ze er bewegingen bij mogen maken en verzinnen. Zing het liedje in de kring en laat de kinderen er bewegingen bij maken die passen bij de tekst. Zo letten ze én op de tekst en gaan ze fysiek aan de slag. Door met de klas het lied door te nemen en voor elke zin een beweging te kiezen, wordt het liedje ingeoefend en kunnen de kinderen het binnen de kortste keren mee zingen én dansen! Op zoek naar inspiratie? Dan kan het boek Ritmo Go je misschien helpen. Het boek bevat verschillende verhalen inclusief muziek en bewegingen. Naast bewegingen kun je ook kiezen voor visuele ondersteuning. Kies er bijvoorbeeld voor om bij een aantal belangrijke woorden een plaatje of picto te laten zien.

Het gebruik van instrumenten

Muziek is niet alleen maar zingen en bewegen op de liedjes. Muziek is veel meer dan dat! Het is het maken van een ritme. Je kunt gebruiken van bodypercussie en instrumenten. Klap een ritme en laat de kinderen het ritme naklappen of stampen. Doe dit met de hele klas of verdeel de klas in groepen. De ene groep klapt op zijn beurt, de andere stampt op haar beurt. Je kunt hiervoor goed klapkaarten gebruiken. Klapkaarten geven het aantal klapjes per woord weer. Hierbij kun je ook variëren in grote stippen (hard geluid) en kleine stippen (zacht geluid).

Klik hier om een klapkaart voor het thema kerst te downloaden!

Bovenstaand voorbeeld kun je natuurlijk ook uitvoeren met verschillende muziekinstrumenten die in de school te vinden zijn. Allemaal tegelijk hetzelfde ritme spelen of juist groepje voor groepje. Je kunt het zo makkelijk of moeilijk maken als je zelf voor je eigen groep wilt. Hetzelfde geldt voor het gebruik van boomwhackers, de bekende gekleurde buizen met verschillende lengtes. Uit elke gekleurde staaf komt een ander geluid. Je kunt zo verschillende ritmes spelen of meespelen met een aangeleerd liedje. Bij de muziekmethode 123zing staan allerlei lessen die je met boomwhackers kunt naspelen. Mocht je niet over de methode beschikken op school; ook op YouTube zijn veel boomwhacker-filmpjes te vinden! Als je met de boomwhackers aan de slag gaat door middel van een video, ben je ook direct aan de slag met de notatie van muziek! Twee vliegen in één klap dus.

Muziek is overal

Heb je binnen de school weinig instrumenten, kijk dan eens om je heen. In de klas zijn veel verschillende materialen te gebruiken als ‘muziekinstrument’. Zo kun je bekers vullen met kralen, knikkers of kleine blokjes. Voor een tof effect kun je elke beker met een verschillend aantal vullen. Hoor je een verschil in geleid als je ermee schudt? Hoe komt dat? Laat de kinderen verschillende ritmes schudden of er een eigen lied mee maken. Wil je voorkomen dat de kralen, knikkers of blokjes door de lucht vliegen? Dek de bekers dan af met een klein stukje aluminium of huishoudfolie.

Nog leuker, gebruik je eigen stem! Kinderen maken veel verschillende geluiden en het is ontzettend leuk om hier muziek mee te maken. Rosan geeft elk jaar opnieuw een muziekles waarin de kinderen alleen hun eigen stem mogen gebruiken. Aan het begin wat onwennig, maar al snel komen de kinderen met allerlei geluiden. De kinderen krijgen de opdracht om van deze verschillende geluiden een liedje te maken. Ze zullen je verrassen!

Hopelijk heb je na het lezen van deze blog nieuwe inspiratie opgedaan voor het geven van muziekles in de klas. Heb je nog andere tips of ideeën? Deel het dan in de Facebook-groep Vrienden van Kleuteruniversiteit.

Downloads

De downloads bij dit blogbericht zijn:

Klapkaart thema kerst