Vergroot het leesplezier met een kleuterbibliotheek

Rosan van Gessel is werkzaam als leerkracht op basisschool de Schakel in Leersum en daarnaast is ze ambassadeur van Kleuteruniversiteit. Inmiddels werkt ze al een aantal jaar met een kleuterbibliotheek en ze vertelt graag hoe dat precies werkt.

Op de meeste scholen is er wel een bibliotheek te vinden. Een plek binnen de school waar kinderen uit de midden- en bovenbouwgroepen boeken kunnen bekijken, lezen en ruilen om deze vervolgens in de klas (of soms thuis) te lezen. Voor de midden- en bovenbouw wordt dit vaak groter opgezet om onder andere het leesplezier te stimuleren. Maar dat leesplezier begint al in de kleuterklas!

Uiteraard hadden de voorleesmomenten bij ons op school al een vaste plek in het rooster. Het voorlezen zorgt naast plezier voor het vergroten van de woordenschat en fonologische ontwikkeling bij kleuters. In alle andere groepen werd er veel ‘vrij’ gelezen door de kinderen. Dat leek ons ook interessant. Maar hoe doe je dat dan met kleuters?

Vrij boek-moment
We zijn begonnen met af en toe een vrij boek-moment in te plannen bij de kleuters. We kozen zelf een aantal boeken uit het magazijn en legden deze op tafel. De kinderen konden dan een boek uitkiezen om te bekijken. We merkten dat het ‘lezen’ van boeken niet echt uit de verf kwam. De kinderen vonden de boeken niet leuk, wisten niet hoe ze met het boek om moesten gaan en al gauw kwamen we er achter dat het toch anders moest. En daar kwam het idee van de kleuterbibliotheek!

Zichtbaarheid van boeken
Omdat we merkten dat de kinderen de door ons gekozen boeken niet leuk vonden, zijn we eerst kritisch gaan kijken naar onze boeken. Oude, niet uitnodigende boeken zijn direct uit de kast gehaald en er zijn een aantal nieuwe boeken aangeschaft. Daarnaast zijn alle boeken gecategoriseerd door middel van een kleurensticker aan de zijkant. Ook hebben we alle boeken uit het magazijn gehaald en ervoor gezorgd dat deze zichtbaar in de gang kwamen te staan. De zichtbaarheid van boeken is immers heel belangrijk om de interesse in boeken aan te wakkeren!

Vast moment
Alle boeken stonden inmiddels in een grote kast op de gang, maar hoe moesten we nu verder? We besloten om eerst te zien wat de kinderen zouden doen. De kinderen vonden de grote boekenkast erg interessant en wilden er graag boeken uithalen. Al snel waren er een aantal kinderen op de gang boeken aan het bekijken en vroegen ze steeds vaker of ze op de gang een boek uit mochten kiezen. Om daarop in te haken hebben we het vaste boek-moment weer in het leven geroepen.

We zijn gestart met de maandagochtend, om de week rustig op te starten. De kinderen komen binnen en kiezen daarna zelf een boek uit de kast op de gang. Vervolgens gaan ze deze in de kring ‘lezen’. Sommige kinderen lezen zelf, anderen bedenken samen een verhaal en sommigen kijken alleen naar de plaatjes. Alles is prima! Wanneer ze klaar zijn met een boek, brengen ze dit weer terug naar de bibliotheek. De boeken worden, dankzij de gekleurde stickers, ook weer op de juiste plek teruggezet. En het is natuurlijk ook wel erg stoer als je zelf naar de kleuterbibliotheek mag lopen om een boek te kiezen en dit weer terug te brengen.

Voorlezen
Door het enthousiasme van de kinderen hebben we inmiddels verschillende momenten in de week waarbij kleuters zelf een boek op de gang mogen kiezen om dit vervolgens te lezen. Op een bepaald moment waren kinderen dusdanig enthousiast over een boek of de plaatjes daarin dat ze graag het echte verhaal wilden horen. Om het enthousiasme vast te houden, besloot ik het boek vervolgens voor te lezen. Een van de kinderen kwam op het idee om elkaar tips te geven. Een aantal keer per thema plannen we nu een moment in waar kinderen kunnen vertellen over een boek dat hij of zij in die week gelezen heeft. Ze vertellen wat er te zien is in het boek, laten een aantal plaatjes zien en vertellen waarom het boek zo leuk was. Het desbetreffende boek is vervolgens een week lang niet meer terug te vinden in de bibliotheek, omdat iedereen het boek daarna wil lezen!

Tips
Enthousiast geworden en wil jij ook een kleuterbibliotheek op school? Lees dan nog even de volgende praktische tips, zodat jij ook snel kunt starten:

● Kijk eens kritisch naar de boeken die jullie op school hebben. Nodigen de boeken uit om ze te lezen?
● Zorg voor een kast op hoogte van de kinderen, zodat ze gemakkelijk bij de boeken kunnen.
● Zorg voor kleine plankjes of een kleinere kast om je themaboeken in tentoon te stellen. Het werkt namelijk erg goed als kinderen de voorkant van een boek kunnen zien!
● Zorg dat de boeken gemakkelijk per thema te vinden zijn en deze door plaatjes of kleuren gecategoriseerd zijn.
● Laat de kinderen in kleine groepjes naar de bibliotheek gaan.
● Zorg voor een plek in de klas waar de boeken waar ze het meest enthousiast over zijn, verzameld kunnen worden. Deze kun je vervolgens gebruiken tijdens je voorleesmomenten!

Kleuterbibliotheek als hoek
Onze kleuterbibliotheek wordt niet alleen gebruikt tijdens de vaste boek-momenten, maar ook tijdens het spelen staat de bibliotheek als boekenhoek op het keuzebord. In de hoek staan een aantal krukjes en een heerlijke zitzak waar ze tijdens het spelen ook een boek kunnen lezen. De hoek is, sinds de inzet van vaste boek-momenten, enorm populair geworden. Kinderen kunnen er tot rust komen, lezen zelf een boekje of bedenken samen de meest prachtige verhalen. Eén ding is zeker: bij ons is het leesplezier in ieder geval vergroot door de komst van de kleuterbibliotheek!

Hopelijk heeft deze blog je geïnspireerd om ook met een kleuterbibliotheek aan de slag te gaan. Hebben jullie ook een kleuterbibliotheek op school? Deel ze dan in de Facebook-groep Vrienden van Kleuteruniversiteit.