Gelukkig nieuwjaar! Inspiratie voor nieuwjaar in de klas + gratis download

Marleen is leerkracht op Daltonschool Nicolaas in Doorn en ambassadeur van Kleuteruniversiteit. Meriël is leerkracht op basisschool Sint Jan in Breezand en is ambassadeur van Junioruniversiteit. De eerste week na de vakantie staat bij hen in het teken van oud en nieuw. Oud en nieuw, wat is dat nu eigenlijk? Wat zijn de tradities en hoe hebben de kinderen oud en nieuw gevierd? In deze blog vind je inspiratie om aandacht te besteden aan oud en nieuw in de klas.

Zet coöperatieve werkvormen in

In de kerstvakantie hebben de kinderen vaak een hoop meegemaakt. Een vertelkring duurt al snel lang. Wij kiezen daarom voor een coöperatieve manier om de vakantie te bespreken, bijvoorbeeld met de werkvorm Zoek iemand die…. Hierbij geef je de kinderen een papier waarop een aantal opdrachten staat: ‘zoek iemand die een oliebol heeft gegeten’ of ‘zoek iemand die in de vakantie een boek heeft gelezen’. De kinderen lopen rond. Hebben ze iemand gevonden die voldoet aan wat er op het papiertje staat, dan zet diegene zijn naam (of een kruisje) onder die activiteit.

Proost!

Daarna is het tijd om te gaan proosten. Vul de glazen met appelsap of limonade. In veel winkels zijn partypoppers te koop. Hiermee kun je goed het nieuwe jaar in knallen. Eet met de kinderen een stukje oliebol of een kniepertje. Een kniepertje is in veel delen van ons land een traditie die hoort bij oud en nieuw. Het is een soort wafeltje; er zijn platte en opgerolde kniepertjes. De platte staan symbool voor het afgelopen jaar; het is open en we weten wat geweest is. Het opgerolde kniepertje staat voor het nog onbekende. Wat willen de kinderen dit jaar graag beleven? Waar kijken ze naar uit?

Oud en nieuw in het spel

Maak in de klas een mooie ‘vuurwerkshow’. Onze kinderen zijn ze dol op het bouwen van tollen met K’NEX. Als alle tollen gemaakt zijn, kun je ze in de kring laten draaien als een echte vuurwerkshow. Kinderen ontdekken de wereld door situaties die ze meemaken na te spelen. Dit doen ze bijvoorbeeld in de huishoek. Ook het feest van oud en nieuw zouden de kinderen in de huishoek kunnen naspelen. Voeg materiaal toe zoals een klok, champagneglazen, een champagnefles en oliebollen.

Leg in de motoriekhoek woody’s neer van Stabilo. Met deze ‘toverpotloden’ kleur je een mooie vuurwerkshow op de tafel, het raam of zelfs op de vloer. Met een nat doekje is het zo weer schoon. Maak gebruik van loose parts in bijvoorbeeld de bouwhoek. Met losse buizen, keukenrollen en ander kosteloos materiaal kunnen ze hun eigen vuurpijlen in elkaar zetten. Met losse doppen, steentjes, houtjes maken ze aan tafel een eigen vuurwerkshow. Leg als extra uitdaging er een spiegeltje bij waardoor de kinderen kun vuurwerk kunnen spiegelen. Kun je ook een deel van het vuurwerk maken? En hoe moet je de spiegeltjes dan neerzetten om een hele vuurpijl te krijgen?

Aftellen naar 2023

Tijdens de rekenlessen kun je aandacht besteden aan het getal 2022. Leg het getal op tafel en laat de kinderen goed kijken. Leg er dan een doek overheen en laat de kinderen hun ogen dicht doen. Tel samen af naar het nieuwe jaar van 10 naar 0. Verander intussen het jaartal, maak van de twee een drie. Bij nul mogen alle ogen weer open en trek je de theedoek weg. Gelukkig nieuwjaar! Wat is er veranderd? Hoe heet het nieuwe jaar?

Laat de kinderen een maandkalender zien. Hoeveel pagina’s heeft de kalender? Blader samen met de kinderen de kalender door. Benadruk dat wanneer je aan het einde bent, de kalender weer opnieuw begint; een nieuw jaar is begonnen. Kijk samen met de kinderen naar de weekkalender in de klas. Beginnen we hier ook elke keer weer opnieuw? Zing samen met de kinderen een lied over de dagen van de week of zing de ‘maandenboogie’. Deze liedjes zijn te vinden in het boek ’Zinglish’ van Jeroen Schipper, Marlijn van Kempen en Sanne Ramakers.

Zorg daarna dat je voor elke maand een attribuut hebt dat aansluit bij het seizoen. Bijvoorbeeld een dikke sjaal voor januari, een hart voor februari en een paraplu voor september. Bekijk de maanden; welk seizoen hoort bij deze maand? En welk attribuut zou erbij kunnen horen? Leg de attributen in een cirkel in de kring. Zo is het voor de kinderen goed te zien dat het een cyclus is.

Op oudejaarsavond tellen we de laatste minuten voor middernacht af. Om klokslag twaalf uur begint het nieuwe jaar. Plak met schilderstape een grote cirkel op de grond. Waar is het midden van de klok? En lukt het de kinderen om cijfers te plaatsen in de klok? Waarom zitten er eigenlijk wijzers aan de klok? En in welke richting draaien ze? Laat de kinderen daarna in de goede richting over de tape lopen. Leg cijferkaartjes gedekt op tafel. Draai ze één voor één om. Bij het cijfer tien gaan de kinderen op tien uur staan, bij het cijfer twaalf op twaalf uur. Deze activiteit kan ook goed met stoepkrijt op het schoolplein worden gedaan of in het klein met een hoepel uit de gymzaal. Als verwerking kunnen de kinderen ook nog een klok maken met een kartonnen bordje, stroken en een splitpen.

Taalkring

Veel mensen starten het nieuwe jaar met goede voornemens. Wat zijn goede voornemens en wat is jouw goede voornemen? Blik met de kinderen terug op vorig jaar. Wat was het leukste wat we met de klas gedaan hebben? Wat zou je aankomend jaar graag willen doen?

De kinderen krijgen allemaal een plastic champagneglas. Als je dit niet hebt kun je ook gebruik maken van bovenstaande download. Print de glazen op stevig papier of lamineer de glazen eventueel. Leg de champagneflessen op een stapel. Op iedere champagnefles staat een vraag of aanvulzin. De kinderen lopen rond in de kring. Op jouw teken zoeken de kinderen iemand om mee te proosten en met elkaar over de vraag of zin te praten. Dit kun je een aantal keer doen. Blik vervolgens even terug. Wat hebben ze gehoord? Wat heeft de ander verteld?

Bewegen

Speel in de gymzaal of op het schoolplein een oud en nieuw-variant van het tikspel Moeder, hoe laat is het?. Een kind is de tikker, de rest van de klas staat bij de lijn aan de andere kant van het tikveld. De klas roept: ’hoe laat is het?’. Antwoordt de tikker ‘vijf uur’, dan mogen de kinderen vijf stappen zetten. Als ze bij de tikker komen, draait de tikker zich op en probeert hij de rest te tikken. Terwijl de tikker probeert te tikken, rennen de kinderen terug. Als ze weer terug bij de lijn komen, zijn ze vrij. Antwoordt de tikker ‘twaalf uur’, dan roept de klas ’Gelukkig Nieuwjaar!’. De tikker mag zich dan gelijk omdraaien en de rest gaan tikken.

Wil je dit thema in de klas verder uitdiepen? Denk dan bijvoorbeeld aan het project Nippertje van Kleuteruniversiteit. Dit is een project met twintig activiteiten over het begrip ‘tijd’. Aanvullend bij het gewone project kun je ook het plusproject van Nippertje inzetten in de klas. Dit project is speciaal geschreven voor kinderen die wat meer uitdaging kunnen gebruiken.

Hebben jullie nog aanvullende ideeën om aandacht te besteden aan oud en nieuw, deel dit dan in de Facebookgroep Vrienden van Kleuteruniversiteit.
Wil je de ideeën in uitwerking zien? Volg ons dan op Instagram: @juf.mar.leen en @jufmeriel.

Downloads

De downloads bij dit blogbericht zijn:

Zoek iemand die…

Proost-spel