Inspiratieblog: Zo werkt een combinatiegroep 2-3 in de praktijk

Meriël Bouwman is leerkracht in groep 2-3 op basisschool Sint Jan in Breezand en ambassadeur van Kleuteruniversiteit. In deze blog vertelt zij hoe een combinatiegroep 2-3 in de praktijk werkt.

Dit schooljaar heb ik voor het eerst een combinatiegroep 2-3. Toen ik vorig jaar hoorde dat ik deze combinatiegroep kreeg, had ik hier gelijk heel veel zin in. In mijn vorige blog heb ik geschreven over mijn voorbereidingen en het vooronderzoek. Na de zomervakantie was het zo ver; we gingen starten! In deze blog deel ik graag mijn ervaringen en tips over het hebben van een combinatiegroep 2-3.

Inrichting lokaal
In de zomervakantie heb ik mijn lokaal ingericht en een aantal bewuste keuzes gemaakt. Zo heb ik ervoor gekozen om de kinderen geen eigen tafel te geven, maar te gaan werken met flexibele werkplekken. De kinderen zijn dit gewend vanuit de kleutergroepen; ook daar hebben ze bij ons op school geen eigen tafel. Ik vind het fijn om deze flexibiliteit te behouden. Ik leer de kinderen om zelf een goed plekje te kiezen. Het is wel heel gezellig om naast je beste vriend te zitten, maar is het ook altijd handig? Hier zit de gedachte achter dat we samen één klas zijn en dat we naast iedereen kunnen zitten. Iedereen mag overal spelen of werken. In onze klas is een vaste kring. Dit vind ik ideaal, zonder veel gesjouw met stoelen kunnen we snel zitten en aan de slag gaan. De vaste kring is dé plek waar we elkaar ontmoeten en waar ik instructies geef en kringactiviteiten doe.

 

Extra handen
Ik heb het geluk dat ik op meerdere momenten in de week extra handen in mijn groep heb. Soms helpt de onderwijsassistent en de andere keer een collega-leerkracht. Op deze momenten plan ik de lessen voor groep 3 waarvan ik verwacht dat de kinderen extra instructie nodig hebben of waarbij het fijn is om meer rust te hebben. Wij hebben in de school extra ruimtes waar de kinderen van groep 3 naartoe kunnen gaan, voor bijvoorbeeld het doen van een dictee. Bewust wissel ik af met welke groep ik aan het werk ga. De ene keer ga ik met groep 3 aan de slag, de andere keer doet mijn collega dit. Zo zie ik van alle kinderen evenveel en hebben de kinderen van groep 2 niet het idee dat ik alleen maar oog heb voor groep 3.

Combineren waar het kan
De doelen van groep 2 en groep 3 liggen veelal dicht bij elkaar. Daarom ga ik op zoek naar wat ik met elkaar kan combineren. Zeker op het gebied van rekenen is er veel te combineren. Zo deed ik laatst de activiteit handje wantje uit Met sprongen vooruit van groep 2. In deze activiteit maken de kinderen kennis met de splitsing van 5, door te kijken hoe mijn vingers verdeeld zijn in een ovenwant. De kinderen van groep 3 deden mee met deze activiteit, maar hadden een wisbordje op hun schoot met het splitsschema van 5. Zo waren beide groepen bezig met de splitsing; groep 2 maakte kennis met het splitsen van vijf vingers, groep 3 noteerde dit zoals ze het geleerd hadden.

Bewegend leren
Zeer regelmatig zet ik buiten bewegend leren in. We spelen langer buiten dan gebruikelijk voor groep 3, maar door tijdens het buiten spelen een bewegend leren-activiteit te doen combineren we het nuttige met het aangename. Ik gebruik hier vaak de activiteiten uit het Alfabet-pakket voor groep 3 voor. In dit pakket zit voor iedere letter een activiteit. Veel van deze activiteiten zijn goed buiten uit te voeren. Per activiteit bekijk ik of de kinderen van groep 2 mee kunnen doen. Als zij niet mee kunnen doen, spelen zij vrij buiten, terwijl ik met groep 3 op een deel van het schoolplein deze activiteit doe.

Hoe ziet een dag in groep 2-3 eruit?

Wij werken op school met de methodiek LIST (Lezen is Top). Doordat er bij deze methodiek groepsdoorbroken gewerkt wordt van 8.30 tot 9.00 uur, start ik iedere ochtend met groep 3 in de kring. Zij krijgen op dit moment de leesles. Groep 2 start iedere ochtend met een inloop. Zij kiezen uit een aantal activiteiten. Hier is drie keer per week begeleiding bij van een collega. De kinderen zijn in de klas en werken met behulp van mijn collega. De andere twee ochtenden werken de kinderen van groep 2 zelfstandig.

Na dit half uur starten we altijd met iedereen samen in de kring. De rest van de dag wordt ingevuld met momenten van buiten spelen, gymmen, spelen en leren en gezamenlijke activiteiten. Rekenen start ik zoveel mogelijk samen in de kring. Wij maken op school gebruik van de methodes Met sprongen vooruit en Pluspunt 4. Ik zoek in Met sprongen vooruit activiteiten die geschikt zijn voor zowel groep 2 als groep 3. Vaak is dit de start van de les, gezamenlijk in de kring. Daarna gaat groep 2 spelen in de klas en maakt groep 3 nog de verwerking van het doel in het werkboek of op een spelende manier.

Tips voor een combinatiegroep 2-3
Bevorder de zelfstandigheid van groep 3 door te werken met een dagtaak. Ik leg de kinderen uit wat ze moeten maken in hun werkboeken voor lezen en schrijven. Zij kiezen zelf waar ze mee gaan beginnen. Ik loop rond en begeleid de kinderen waar nodig. Zijn zij klaar met de opdracht uit het werkboek? De kinderen bij mij in de klas gaan dan zelfstandig lezen in hun leesboek. Dit doen zij tien minuten. Zij draaien een zandloper om en tijdens het lopen van het zand lezen zij zelfstandig. Voor alle kinderen heb ik een zandloper van tien minuten. Deze zandlopers staan in een bakje op de kast. De kinderen kunnen deze zelf pakken en meenemen naar hun tafel. Daarna kunnen zij kiezen uit andere leesactiviteiten op het digikeuzebord. Dit zijn bijvoorbeeld activiteiten als woorden maken op de letterdoos of het typen van woorden/zinnen. Zo werkt iedereen op zijn eigen tempo, hoeven de kinderen niet op elkaar te wachten en heb jij als leerkracht tijd om extra instructie te geven of om begeleiding te geven bij groep 2.

Om overzicht te houden kun je de kinderen een aftekenblad geven of je kunt werken met een takenbord, waarop de kinderen kunnen afstrepen wat zij hebben gedaan. Werk met groep 2 en groep 3 met hetzelfde thema. Zo is de groep één en kun je alle activiteiten hieraan ophangen. Bekijk welke doelen je terug kunt laten komen in het spel van de kinderen. Groep 3 geniet nog ontzettend van het spelen in de klas. Maar in het spel zijn er voldoende kansen om de doelen nogmaals te oefenen. Zo hebben de kinderen van groep 3 op dit moment net op de klok geleerd om de hele uren te lezen. In de kapsalon (onze themahoek) staat een klok en heb ik de kinderen van groep 3 de openingstijden laten maken met klokken met de hele uren. Zo komen ze deze klokken niet alleen tegen tijdens de rekenles, maar ook in het spel.

Zoek naar projecten die bij elkaar passen. Een paar maanden geleden is Junioruniversiteit gelanceerd. Hier vind je lespakketten voor groep 3. Zo wordt het nog makkelijker om projecten met elkaar te combineren. Ik gebruik nu het Junioruniversiteit-project Emoties en het brein. Dit is een project voor groep 3, maar ook groep 2 smult van dit project. Per activiteit kijk ik goed of het voor alle kinderen geschikt is of dat ik iets moet aanpassen. Maar dit project is heel goed te combineren met het project Het kleurenmonster van Kleuteruniversiteit.

Ik ben razendenthousiast over deze combinatiegroep en geniet iedere dag weer van de kinderen in mijn klas. Wat zijn ze zelfstandig, leergierig en wat werken en spelen ze fijn samen. Vooraf dacht ik al dat een 2-3 een fijne combinatie was en ik kan dit na een aantal weken alleen maar beamen: het is een topcombinatie!

Ben je benieuwd naar mijn ervaringen dit schooljaar in groep 2-3? Volg mij via @jufmeriel. Heb jij ook een groep 2-3 en wil je jouw ervaringen delen of wil jij nog meer weten van mijn groep? Laat het weten in de Facebook-groep Vrienden van Kleuteruniversiteit.