Inspiratieblog: van beton naar groen

Jan Ceyssens is leerkracht in de 2de kleuterklas in België en ambassadeur van kleuteruniversiteit. In deze blog neemt Jan je mee in het proces rondom ontwikkelen van een groener schoolplein, deelt hij een fotoverslag en beschrijft hij enkele praktische en haalbare tips.

Mijn school staat in België en bestaat uit zowel een kleuterschool als een lagere school, met elk hun eigen plein. De lagere school heeft een boom en een tuin met wat struiken en planten. De kleuterschool heeft geen tuin, slechts een paar bloembakken.

Om ons plein meer groen en minder grijs te krijgen hebben we enkele bloembakken gemaakt die we als moestuin gebruiken. Door het gebruik van de moestuin leren onze kleuters over verschillende soorten groenten, over zaaien en het verzorgen en oogsten.

Tip! Neem de kinderen mee in dit proces. Zaaien kun je in alles: van een klein potje tot een oude emmer, iets zaaien en zien groeien laat verwondering bij de kleuters achter.

Op een klein stuk braakliggend terrein achter de school hebben we een kippenhok gemaakt. Hiernaast ligt een mesthoop. Dit stelde ons in staat om ons eigen groente- en fruitafval te composteren. Ik heb stiekem altijd de hoop gehad om een stuk speelplaats te mogen opbreken en te vervangen voor meer groen. Toen een deel van de school tegen de vlakte ging, vonden we dat dit hét ideale moment was om ons schoolplein groener te maken. Maar er waren andere plannen. Onze school werd verbouwd en al kregen we een mooie nieuwbouw en een pracht van een nieuwe zandbak, het gewenste groen op ons schoolplein bleef nog uit. En helaas voor de kippen: hun hok moest tijdelijk verdwijnen.

Om het gevoel met dieren te behouden hebben we enkele klasdieren geïntroduceerd, zoals onze konijnen die zowel een binnen- als buitenverblijf hebben. Naast ons konijnenverblijf hebben we een nieuw kippenhok gemaakt van afvalhout van de doe-het-zelfzaak.

Tip!: Wil je ook een dierenhok maken? Vraag een handige juf, meester, papa, opa of oma die je kan helpen als je zelf niet zo handig bent.

De kleuters vinden de dieren geweldig, en dan met name het verzorgen ervan: van eten geven tot het hok schoonmaken. Ze leren er zoveel bij, hebben respect voor levende wezens, leren hun beurt afwachten en maken afspraken over het eten geven.

Naast dieren die je kunt verzorgen hebben we ook oog voor de kleinere diertjes. Daarom hebben we een heus insectenhotel gemaakt die in onze bloementuin te vinden is. Onze speelplaats is volop in beweging en krijgt constant nieuwe elementen. Zo hebben we tijdens thema Carnaval een buitendrumstel gemaakt, bouwden we een heuse klimmuur om op te klimmen tijdens het buitenspelen en hebben we water geschilderd zodat onze speelboot eindelijk in het water ligt. Want zeg nou zelf: een boot zonder water, dat kan toch niet?

Dit heeft de speelplaats zeker verrijkt, maar een groene speelplaats was het nog steeds niet. Daar moest verandering in komen. Na overleg met de directie bleek het opbreken van het plein geen optie. Wat nu? De oplossing was om in de lagere school de tuin met struiken en planten te gebruiken en op de kleuterspeelplaats het groen bovenop de tegels aan te brengen. Hoe? Dat leg ik je graag uit.

Op de lagere school moesten de struiken en planten verwijderd worden. Eerst hebben we de planten tot aan de grond gesnoeid en daarna met een graafmachine de wortels verwijderd en alles weer geëgaliseerd. De kleuterspeelplaats vormde een grotere uitdaging. Hier ontstond het plan om een grote plantenbak van vijf bij vijf meter te maken waarin we een wilgenhut hebben geplaatst. We tekende ons plan uit, bestelden het hout en gingen aan de slag. Met de hulp van gemotiveerde ouders en kinderen gingen we ervoor!

In deze grote bak hebben wij een wilgenhut gebouwd. We hebben de wilgentakken ontschorst en worteldoek geplaatst in de bak. Vervolgens hebben we kruiwagens en kruiwagens vol grond verplaatst. We plaatsten een tweede laag worteldoek over de grond met daarop schors als bodembedekker. Nu konden we eindelijk gaan planten. Enkele takken planten, buigen, opbinden … planten, buigen en vastknopen … We maakten eerst een tunnel in de bak op het eerste plein. Daarna hebben we een hut gemaakt in de grote plantenbak op het andere plein. Het resultaat mocht er zeker zijn! Om het geheel af te maken hebben we een oproep gedaan bij ouders om boomstammen te verzamelen. Deze moesten dienen als stoeltjes in onze wilgenhutten. We gebruiken de wilgenhut momenteel als leeshut.

Om de hut beter toegankelijk te maken heb ik een trap gemaakt. Alleen als deze trap er staat mogen de kleuters in de hut, anders niet. Laatst werd onze hut nog omgetoverd tot soephut in het thema ‘Restaurant’. Foto’s hiervan en van nog meer van onze avonturen kun je vinden op mijn instagram account.

Mijn conclusie: Waar een wil is, is een weg. Niets is onmogelijk, en wie weet krijgen we ooit nog een stukje gras 😉