Je herkent het vast wel, kinderen in je klas die het spel ‘kwartet’ niet of nauwelijks nog kennen. Chantal en Linda zijn beiden ambassadeurs van Kleuteruniversiteit en leerkracht van groep 1-2. Zij hebben in hun groep een aantal kwartetspellen die voorheen lagen te verstoffen in de kast. Zonde! Kwartet is namelijk een zeer leuk en uiterst leerzaam spel. In deze blog nemen Chantal en Linda je stap voor stap mee en leggen ze uit hoe het spelen van een spel kwartetten bijdraagt aan de ontwikkeling van kinderen. Ook geven ze je diverse tips en mogelijkheden om te variëren.
Kwartetten goed voor de ontwikkeling?
Misschien denk je dat kwartetten alleen maar ‘leuk’ is, maar voor kleuters is dit ook ontzettend goed voor hun ontwikkeling. Twee belangrijke factoren zijn het oefenen van sociale vaardigheden en de taalontwikkeling, ze trainen hun geheugen en leren logisch denken.
- Sociale vaardigheden:
Door te kwartetten worden kinderen gestimuleerd tot het goed luisteren naar de ander, het vragen stellen aan de ander, het op je beurt wachten en omgaan met emoties rond winnen en verliezen. - Taalontwikkeling:
De kinderen leren nieuwe woorden en oefenen met gericht vragen stellen en antwoord geven. Omdat ze samen spelen, leren ze van elkaar. Om je woordenschat uit te breiden is kwartetten dus een ideaal spel. - Concentratie en geheugen:
De kinderen moeten goed luisteren en onthouden welke kaarten ze al hebben, welke ze nog moeten vragen en wie deze in zijn bezit heeft. - Logisch denken:
Bij het spelen van kwartet draait het erom dat je van een bepaalde categorie alle kaarten verzamelt. Kinderen leren welke categorieën er zijn en welke kaarten daarbij horen.
Hoe speel je een spel kwartetten?
Veel kinderen kennen het concept ‘kwartetten’ niet. Voorafgaand aan het spel is het belangrijk dit eerst goed uit te leggen. De basisregels van kwartet zijn niet ingewikkeld en makkelijk aan te passen voor de kinderen. Het woord kwartet betekent een viertal.
- Vooraf: Bedenk met hoeveel kwartetten je het spel gaat spelen.
- Schud de kaarten en geef elk kind vijf kaarten. Leg de overige kaarten met de afbeelding op een stapel neer.
- De spelers openen de kaarten naar zich toe en zorgen er voor dat een ander deze niet kan zien.
- De speler die aan de beurt is, vraagt een andere speler om een specifieke kaart uit het kwartet. Hij kan dit alleen doen als hij een kaart van dit kwartet in zijn bezit heeft. Ter stimulering van de taalontwikkeling verlang je van de kinderen een volledige zin te maken, bijvoorbeeld: ‘Heb jij van de vierkanten het raam?’.
- Indien een andere speler deze kaart heeft, moet deze worden afgegeven. De vragensteller mag vervolgens nogmaals om een kaart vragen. Zijn alle kaarten van het kwartet verzameld? Dan roept de speler: ‘kwartet!’.
- Als de andere speler de gevraagde kaart niet heeft, gaat de beurt naar de volgende speler en pakt de vraagsteller een kaart van de stapel.
- Het spel eindigt wanneer alle kwartetten compleet zijn. De speler die aan het einde van het spel de meeste kwartetten heeft bemachtigd, is de winnaar.
Tips
Om kwartetten voor de kinderen toegankelijker en gemakkelijker te maken kun je met de volgende tips aan de slag:
- Gebruik minder kaarten:
Voor jongere kleuters kun je het spel vereenvoudigen door minder kwartetten te gebruiken of kwartetten te gebruiken waarmee je al met drie kaarten een kwartet hebt. In dat geval gebruik je het woord ‘trio’ in plaats van kwartet. - Speel met open kaarten:
Bij beginnende spelers kun je de kaarten open neerleggen, zodat ze het spel visueel beter begrijpen. - Speel met een rekje waar de kaarten in kunnen:
Jonge kinderen zijn misschien nog in staat om veel kaarten vast te houden. Maak daarom gebruik van een rekje of een spelkaarthouder. - Gebruik thematische kwartetten:
Denk aan dieren, voertuigen, sprookjesfiguren of seizoenen. Dit maakt het spel herkenbaarder en interessanter. - Maak je eigen kwartetspel:
Laat de kinderen hun eigen kaarten tekenen en inkleuren. Dit verhoogt hun betrokkenheid en maakt het spel extra speciaal. - Speel in teams:
Als een kleuter nog moeite heeft met de regels, laat hem dan samen met een volwassene of een ouder kind spelen.
Kwartetten als educatief hulpmiddel
Eerder gaven we al aan dat kwartetten ook heel leerzaam kan zijn voor kinderen. Denk hiervoor eens aan de volgende soorten kwartet:
- Letters en cijfers:
Een kwartet met letters of cijfers helpt bij de eerste kennismaking met het alfabet en tellen. - Vormen:
Een kwartet met vormen en voorwerpen die deze vormen hebben. - Rijmkwartet:
Een kwartet waarbij de woorden steeds op elkaar rijmen. - Beroepen of dieren:
Een leerzame manier om kennis te maken met de wereld om hen heen. De download die hoort bij de blog bevat een triospel over dieren op de boerderij.
Kwartetten met kleuters is dus leuk en leerzaam. In deze blog heb je kunnen lezen waartoe het allemaal kan bijdragen en dat terwijl kinderen spelenderwijs genieten en leren. Onze tip is dus: pak een kwartetspel uit de kast (of vraag rond, mocht je deze niet hebben) en speel lekker een spelletje kwartet mee. Kinderen vinden dat fantastisch en ondertussen kun je de kinderen observeren. Wist je dat Kleuteruniversiteit ook een aantal kwartetspellen verkoopt?
Wij hopen jullie met deze blog gestimuleerd te hebben kwartetten (weer) te gaan spelen in de klas! Mocht je aan de slag gaan met kwartetten, deel dan vooral een foto in de Facebookgroep Vrienden van Kleuteruniversiteit. Wil je ons volgen, volg ons dan op instagram: @jufchantal__ en @juflinda.m.