Caroline Farret Jentink is werkzaam op OBS de Meander in een groep 1/2 en ambassadeur van Kleuteruniversiteit.
Ze is zelf bijzonder creatief en geeft de kinderen in haar groep graag de ruimte om hun eigen creativiteit te ontdekken. In dit blog vertelt ze je hoe ze die ruimte geeft, zonder dat er hele pakken kopieerpapier doorheen gaan.
Tekenen, sommige kinderen houden er zó van dat ze het liefst een heel pak papier per dag gebruiken. Andere kinderen tekenen alleen als het moet en dan het liefst zo min mogelijk, zodat ze nét aan de opdracht hebben voldaan. De categorie kinderen die veel papier gebruiken, zijn bij mij vaak de kinderen die kwalitatief niet zo veel afleveren. Grote gekleurde vlakken of een paar strepen, of altijd dezelfde poppetjes. Natuurlijk, dit is ook super goed voor de tekenontwikkeling en het ontdekken van eigen creativiteit. In mijn groep liep het papierverbruik de spuigaten uit. Ik wilde proberen dat verbruik in te perken zonder de kinderen te beperken in hun tekenproductie. Ook was ik op zoek naar een manier om de kinderen meer samen te laten werken, zodat ze van elkaar zouden kunnen leren. Per toeval kwam ik op Instagram een geschikte werkvorm tegen, wat mij direct intrigeerde. Het heet ‘invitation to draw‘ of breder: ‘invitation to create‘. Na het volgen van hashtags en het lezen van captions bij verschillende posts, werd ik heel enthousiast. Dit zou wel eens een oplossing voor mijn ‘probleem’ kunnen zijn!
Invitation to draw … Wat is dat?
Het idee is dat je papier en tekenmateriaal klaar legt en een voorzetje geeft voor een tekening. Dit kan van alles zijn. Een paar krabbels, losse vormen, een golvende lijn, oogjes, ga zo maar door. Je kunt kiezen voor elk kind een eigen vel papier, maar ook voor lange vellen (behangpapier, papier van een rol tekenpapier, of een aantal vellen A4 of A3 aan elkaar geplakt).
De kinderen kunnen hier hun fantasie volledig op los laten en alles er bij tekenen wat ze willen. Misschien zien ze bij hun buurman of buurvrouw iets wat ze ook willen tekenen, of geven ze de ander een tip: ‘Ik zie dat jouw poppetje nog geen neus heeft.‘ Wat ik het mooie vind aan deze manier van tekenen is dat kinderen elkaars tekeningen aanvullen. Ze helpen elkaar waar het niet lukt om een bepaalde vorm te tekenen, maar ze geven elkaar de ruimte om ook echt op het stukje papier wat ‘van hen’ is, aan te vullen: ‘Wil jij voor mij een strik op mijn pakje tekenen?‘, of ‘Ik maak een hulk-boot.’, ‘Zal ik dan straks de Hulk tekenen?‘.
Dat ging de eerste keren echt niet zonder slag of stoot, dit hebben ze moeten leren. Waar er in het begin over elkaars tekenwerk heen werd gekrast omdat het ‘niet mooi’ was en er de nodige tranen vielen, begrepen ze na een aantal keer bespreken wat er gebeurde. Iedereen doet zijn best doet op datgene wat hij of zij tekent en nog niet iedereen heeft hetzelfde niveau.
Langzaamaan geven de kinderen elkaar feedback op het tekenwerk: ‘Wauw, jij kan echt goed een mens tekenen!‘
Omdat de tekenuitnodiging een groepsproces is, kies ik er voor de grote vellen gedurende de hele dag te laten liggen, zodat de kinderen er de rest van de werktijd die dag aan verder kunnen werken. Ook bespreek ik aan het eind van de dag wat er is getekend en of er dingen zijn die de kinderen opvallen. Hierna gooi ik de vellen weg, maar niet voordat ik er een foto van heb gemaakt. Van mooie details maak ik extra foto’s. Doordat de kinderen weten dat de vellen weg gaan, maar er wel foto’s van zijn, is er nog nooit een probleem ontstaan over het niet mee naar huis kunnen nemen. Ook in deze situatie wordt er papier weggegooid, maar beduidend minder dan alle A-4tjes zonder naam (omdat niemand zijn eigen tekening meer herkent), of de vol gekraste papieren die thuis alsnog in de papierbak verdwijnen.
Inmiddels heb ik twee keer per week, tijdens de spelinloop een lange tafel gereserveerd voor een tekenuitnodiging. Vaak mogen de kinderen zelf kiezen of ze willen tekenen, maar ik kies er ook wel eens voor om kinderen die wat minder graag tekenen, juist daar aan het werk te zetten, samen met leeftijdsgenootjes. Zo kunnen ze zien dat zij niet de enige zijn die misschien nog niet zo goed kunnen tekenen (want daar zit het ‘niet willen’ vaak in: De angst voor het ‘niet kunnen’) én hebben ze de houvast van de ouder die nog even kan blijven en kan ‘helpen’.
De tekenuitnodigingen in mijn klas, zorgen er niet voor dat kinderen die niet willen tekenen, uit zichzelf gaan tekenen. Maar wanneer ze ‘gedwongen’ worden om met een uitnodiging aan de slag te gaan, proberen de meesten echt hun steentje bij te dragen.
Ben je net zo enthousiast geworden over deze manier van tekenuitnodigingen geven en wil je er ook mee aan de slag, om te zien of het in jouw klas ook mooie gesprekken en kwalitatief betere tekeningen opleveren? Zoek dan eens op Instagram onder #invitationtodraw, op Pinterest onder ‘drawing prompts kids’ of scroll mijn eigen Instagram @jufCaat, eens door.