Inspiratieblog: thematisch werken met de hele school

Nathalie Vermeule is leerkracht in groep 1/2 op Communityschool de Kameleon en ambassadeur van Kleuteruniversiteit. Nathalie werkt op de Kameleon vanuit de SLO doelen aan de hand van de Noordwijkse Methode en in dit blog vertelt ze hoe ze op haar school te werk gaan.

Thematisch werken met de hele school. Kan dat? Ja! Wij doen het. Op de Kameleon wordt gewerkt met de Noordwijkse Methode; een doorlopende leerlijn van 0-12 jaar. Er wordt integraal aan hetzelfde thema gewerkt, gekoppeld aan de ontwikkellijnen. Hierdoor ontstaat samenhang in het programma voor de kinderen. Er wordt rechtstreeks gewerkt vanuit de kerndoelen van de SLO, zodat je precies weet waaraan je werkt met de kinderen. De leerkracht geeft les vanuit zijn of haar talent. De kinderen blijven indien mogelijk in hun eigen klas, maar krijgen steeds een andere leerkracht. De Noordwijkse Methode is gebaseerd op inzichten over hersenen en leren en op veranderende maatschappelijke ontwikkelingen.

Het doel van de Noordwijkse Methode is om een kind te laten schitteren met zijn eigen talenten, zodat hij van daaruit een positieve bijdrage kan leveren aan de wereld om zich heen. Om dit doel te verwezenlijken streeft De Noordwijkse Methode ernaar om kinderen een basis te bieden waarmee ze de rest van hun leven alles kunnen blijven leren aansluitend op hun vermogens en wensen. We onderscheiden hierbij drie elementen: Kennis, Inzicht en Vaardigheden.

Bron: noordwijksemethode.nl

Op deze foto zijn kinderen actief bezig tijdens het thema ons dorp/vriendschap.
Zo leren ze  bijvoorbeeld veel over hun omgeving, de kunst en boomsoorten. 

Het Fundamenteel Leer Model

De atelierlessen worden ontworpen aan de hand van het Fundamenteel Leer Model. De drie thema’s die gedurende een jaar worden aangeboden, hebben we gezamenlijk het jaar ervoor al vastgesteld. Vervolgens nemen we een aantal stappen gedurende de uitvoering van het thema:

  • Bij de eerste stap kijken de leerkrachten naar de (kennis)doelen die kinderen aangeboden moeten krijgen.
  • Vervolgens is het de taak van de leerkracht om de kinderen te inspireren. Hoe zorg je dat het onderwerp gaat leven? Wij doen dit door middel van een video, excursie of een speciale gast.
  • Bij de derde stap gaan de kinderen vragen stellen om zo te bepalen wat willen ze leren. Wat willen ze over het onderwerp te weten komen? Wat heeft het met hen te maken?
  • De leerkrachten moeten ook weten welke vaardigheden hierbij nodig zijn. Want ook de vaardigheden worden omgezet in doelen. Een voorbeeld hiervan is het maken van een presentatie. Daarbij komen veel vaardigheden aan bod.
  • Tot slot wordt er gereflecteerd op wat er is geleerd. Dit vertellen de kinderen tijdens de afsluiting. Er worden hierbij ook zogeheten ‘bouwstenen’ gecreëerd waarbij de kinderen opschrijven wat ze geleerd hebben.

De Noordwijkse methode bij kleuters

De kleuters en groepen 3 blijven bij hun eigen leerkracht. Zij werken binnen dit thema aan drie of vier onderwerpen. Met de onderbouwleerkrachten hebben wij gekeken naar welke doelen we de kinderen deze periode moeten aanbieden. Vervolgens zetten wij die doelen op een rij en kijken we naar geschikte onderwerpen die bij de interesse van de kinderen aansluiten. Het aanstaande thema is Oceanen. Dit thema hebben wij onderverdeeld in drie deelonderwerpen:

  • In de zee (Projecten van Kleuteruniversiteit: De mooiste vis van de zee en o, o, octopus)
  • Boven water (schepen, scheepvaart)
  • Plastic soep (project vanuit het kunstmenu)

In de startweek worden de kinderen enthousiast gemaakt en mogen ook zij vragen bedenken over wat ze zouden willen leren over dit onderwerp. In de evaluatieweek komen we hier dan op terug. We bekijken samen of er een antwoord op de vraag is gegeven en of het doel dus is bereikt. Het kan ook zijn dat er nog een antwoord gezocht moet worden.

Bij de voorbereiding houden wij een brainstormsessie en bedenken we hoe we de kinderen in de hoeken willen laten spelen. Voorafgaand aan het thema is er een startweek, daarin maken we de kinderen enthousiast en proberen we dit onderwerp te laten ‘leven’. Natuurlijk worden de hoeken meestal met de kinderen ingericht en mogen kinderen materialen van thuis meenemen. We kunnen gelukkig vrijwel altijd gebruik maken van de projecten van Kleuteruniversiteit. Omdat er zo veel projecten zijn, is er bij elk gekozen thema wel iets dat past.

Daarnaast maakt de Noordwijkse Methode gebruik van de denkbubbels; vragen die kinderen aan het denken zetten. Deze denkbubbels hangen in de klassen en worden voortdurend bij de onderwerpen besproken.

Opbrengsten

Wij werken nu twee jaar met de Noordwijkse Methode en hebben er elk jaar nog een aantal studiedagen over. Wij merken dat de kinderen meer verbindingen gaan leggen tussen nieuw aangeleerde woorden. Kinderen zijn gedurende een bepaalde tijd met een thema bezig en koppelen hier ook bijvoorbeeld begrijpend lezen aan. In de teamkamer hangen de kerndoelen en daar wordt bijgehouden welke groep in welk jaar dat doel aangeboden heeft gekregen.

Mijn mening

Het werken vanuit doelen is heel fijn bij kleuters. Zo heb je als leerkracht tijd om in te spelen op vragen waar de kinderen mee komen. Het is leuk dat het thema schoolbreed is, zo kunnen familieleden er ook met elkaar over praten. De kinderen zijn zeer enthousiast over deze lessen en roepen ‘Yes, we hebben weer atelierlessen!‘. Daar word je als leerkracht toch blij van!