Kim Thewissen is leerkracht van groep 1/2 op Kindcentrum Anne Frank in Maastricht en Maartje Ramakers is leerkracht van groep 1/2/3 op basisschool de Weiert in Arcen. Beiden zijn ze ambassadeur van Kleuteruniversiteit. In deze blog vertellen ze hoe zij een hoge betrokkenheid creëren door het werken met knijpkaarten.
Knijpkaarten zijn kaarten die je gebruikt met een wasknijper. Tijdens een rekenkring stel je een vraag die alle kinderen moeten beantwoorden op hun kaart. Op deze kaarten staan bijvoorbeeld getalsymbolen, getalbeelden of de dobbelsteenstructuur. In onze groepen worden de knijpkaarten er tijdens diverse thema’s regelmatig bij gepakt.
Wat zijn knijpkaarten?
Er zijn verschillende soorten knijpkaarten. De eerste vorm is de knijpkaart die je tijdens de kring gebruikt. Deze werkt betrokkenheid verhogend, omdat ieder kind op zijn eigen niveau kan nadenken en kan meedoen wanneer je een vraag stelt. Je bent niet gebonden aan vingers en antwoorden van (vaak) dezelfde kinderen, want iedereen knijpt de wasknijper aan het cijfer of getalbeeld waarvan hij denkt dat dat het juiste antwoord is. Deze antwoorden bespreek je vervolgens kort met de groep. Heel belangrijk is wel dat je de kinderen genoeg denktijd geeft na het stellen van een vraag. Op die manier blijft iedereen betrokken.
Bijvoorbeeld: de kip is zijn eieren kwijtgeraakt! Hoeveel eieren liggen er op tafel? Knijp het antwoord op je kaart.
De tweede vorm is de knijpkaart om tijdens de speelwerktijd of verwerking te gebruiken. Met deze knijpkaart kun je gericht aan de slag met het stimuleren van bepaalde vaardigheden. Op de kaart staat een afbeelding of woord en de kinderen knijpen een wasknijper aan het goede antwoord. Vaak zijn deze kaarten zelfcorrigerend. Op de achterkant staat namelijk het juiste antwoord, zodat er gecheckt kan worden of het gegeven antwoord juist is.
Goede instructie
Wanneer je met knijpkaarten aan de slag wilt gaan, is het belangrijk om een goede instructie te geven. Neem de tijd om met de kinderen te ontdekken hoe de kaarten werken en hoe jij verwacht dat er mee gewerkt wordt. Kim introduceerde de knijpkaarten tijdens het thema herfst. Dit deed ze aan de hand van de kaarten in combinatie met concreet materiaal: er werden eikels geteld. De kinderen pakten een knijpkaart erbij (vergroot op het digibord) en telden eveneens met het concrete materiaal (de eikels). Vervolgens moesten ze de wasknijper bij het juiste getal vastzetten.
Welke doelen komen aan bod?
Tijdens het werken met knijpkaarten wordt er aan diverse doelen gewerkt. Bijvoorbeeld het resultatief tellen, synchroon tellen, verkort tellen en getalbeelden en getalsymbolen herkennen. Dit zijn natuurlijk doelen die gekoppeld zijn aan rekenen, maar je kunt de knijpkaarten ook makkelijk aanpassen aan bijvoorbeeld het taaldoel rijmen!
Hoe kun je knijpkaarten inzetten in je groep?
De knijpkaarten zijn heel divers in te zetten binnen je groep. Zo gebruikt Kim de knijpkaarten tijdens de inloop, maar worden ze ook gebruikt tijdens de werkles. Dit kan een verplicht werkje zijn, maar kinderen kunnen hier ook zelf voor kiezen. Bij Maartje worden de knijpkaarten gebruikt tijdens veel ‘rekenkringen’; ze zijn namelijk ook ideaal te combineren met activiteiten uit Kleuteruniversiteit-projecten! Zo gebruikte zij ze bij een activiteit waar de kinderen toetjes moesten tellen (uit het project Bijzondere keus, meneer de reus). Resultaat: iedereen was betrokken en deed actief mee op zijn of haar eigen niveau!
Download
Knijpkaarten getalsymbolen en vingerbeelden
Tip: print de verschillende kaarten op gekleurd papier. Zo kun je als leerkracht snel het verschil zien en differentiëren met het uitdelen van de kaarten.
Hopelijk heeft deze blog je geïnspireerd om ook met knijpkaarten aan de slag te gaan. Wil je meer van onze klassen zien? Volg ons dan op Instagram via @jufkimthewissen en @deklasvanjufmaartje. Heb je na deze blog vragen over het werken met de knijpkaarten of wil je iets anders weten? Stuur dan gerust een bericht via Instagram, bereik ons via de Facebook-groep Vrienden van Kleuteruniversiteit of mail naar ambassadeur@kleuteruniversiteit.nl. We gaan graag met je in gesprek!