Inspiratieblogs, Nieuws
Inspiratieblog: Werken met Kleuteruniversiteit in het ZML onderwijs
Susanne Zoutewelle is leerkracht op de Klimopschool en ambassadeur bij Kleuteruniversiteit. In dit blog vertelt ze over het werken met de projecten van Kleuteruniversiteit in het ZML onderwijs en waarom ze zo blij ze is dat deze projecten er zijn.
Al vaak ben ik aangesproken met de vraag: “Werk jij dan met Kleuteruniversiteit in het ZML onderwijs? Hoe doe je dat dan?”. Nou, wij doen precies hetzelfde als in het regulier onderwijs, alleen passen we een aantal dingen aan. Ik vertel je er graag meer over in dit blog.
Maar voordat ik jullie vertel hoe wij werken met de Kleuteruniversiteit projecten, wil ik jullie eerst informeren over de kinderen bij ons op de Klimopschool, zodat jullie een beter begrip hebben van met welke doelgroep wij werken. De Klimopschool verzorgt onderwijs aan kinderen die zeer moeilijk leren maar ondanks hun leerproblematiek vele mogelijkheden hebben. De kinderen hebben bij ons een leeftijd tussen de 4 en 20 jaar. Onze school is verdeeld in twee afdelingen: het SO en het VSO. De leerlingen tot 12 jaar zitten in het SO en de leerlingen vanaf 13 jaar zitten in het VSO.
Wij werken voornamelijk in het SO met de projecten van Kleuteruniversiteit. In de startgroep, waar ik werk, gebruiken wij, waar mogelijk, de peuterprojecten. Een leuk voorbeeld is het ‘peuterproject Vriendschap’. Dit project hebben we gebruikt tijdens de Kinderboekenweek 2018. Door het gebruik van de knuffel Gonnie kwam het verhaal helemaal tot leven in de klas. De kinderen hebben zoveel nieuwe woorden geleerd en de begrippen hoog en laag door het verstoppen van de laarzen kregen een betekenis.
Hieruit bleek dat wat ons betreft deze peuterprojecten nog beter aansluiten bij de jongste kinderen qua belevingswereld. Ook de doelen die in deze projecten worden verwerkt sluiten goed aan. Hier zijn wij heel blij mee, want voor het Speciaal Onderwijs en dan met name voor het ZML onderwijs, zijn er bijna geen passende methodes waar je mee kunt werken. En als je de kinderen tijdens de lessen zo ziet genieten, dan doe je dit als leerkracht zelf natuurlijk ook.
Op school werken wij met een ‘OGW-schema’ (Ontwikkelingsgericht werken) dat wij gebruiken als groepsplannen. In dit schema staan alle belangrijke vakken. Je ziet hierin de doelen, de activiteiten en de lessen van Kleuteruniversiteit. Hieronder een voorbeeld van het onderdeel rekenen.
Nu hoor ik je denken: “Maar die planning is toch veel te strak voor het ZML onderwijs?”. De activiteiten uit de projecten van Kleuteruniversiteit blijven bij de meeste kinderen niet na één keer uitvoeren al hangen. Daarom herhalen wij een les soms wel twee of drie keer. De kinderen ervaren dit als zeer prettig. Ze herkennen onderdelen van de les en hierdoor merk je dat ze na een aantal keer herhalen de hele les hebben onthouden. Dit houdt in dat wij wel langer over projecten doen dan in het rooster vermeld staat en wij soms niet deze planning kunnen volgen, maar een eigen planning maken. In de SO groepen, waar de kinderen naar doorstromen vanuit de startgroep, wordt wel gewerkt volgens de planning van de kleuterprojecten.
Naast het aanpassen van de planning, moet ik voornamelijk de kleuterprojecten soms iets versimpelen voor de kinderen. Als er een rekenles staat uitgewerkt bij het doel ‘de kinderen kunnen hoeveelheden tot tenminste 12 globaal schatten en tellen’, dan pas ik de les aan en gebruik ik het benoemde doel als volgt: ‘telt kleine tastbare hoeveelheden (tot en met 5)’. Zo kan ik wel alle materialen en lesideeën gebruiken en is het niet nodig om het wiel zelf uit te vinden. De doelen die vermeld worden in de peuterprojecten pas ik niet aan. Deze sluiten prima aan bij het niveau van de kinderen.
Welk voordeel heeft het voor mij als leerkracht?
Zoals ik al eerder schreef zijn er voor het ZML onderwijs bijna geen passende methodes en komt het erop neer dat je alles zelf moet bedenken, maar wel de leerlijn moet volgen. Voor wij werkten met de projecten van Kleuteruniversiteit was dit enorm veel werk. Bij ieder doel bedacht je zelf lessen. Heel leuk, maar ik was iedere avond en in de weekenden nog bezig om mijn lessen voor te bereiden. Sinds twee jaar maken wij met veel plezier gebruik van de projecten van Kleuteruniversiteit en reageren ook de kinderen heel erg enthousiast. Vorig jaar hebben wij bijvoorbeeld gewerkt met het project ‘Bouwen met Sam’. Toevallig waren ze naast onze school gestart met het bouwen van een flink aantal nieuwe huizen. Met de kinderen hebben we gewandeld langs de bouwvakkers en we hebben gezocht naar allerlei werkmaterialen die we ook tegen kwamen in het boek. En alle lessen konden we koppelen aan het boek. Doordat dit mogelijk is, leeft het thema ook echt bij de kinderen en zijn ze optimaal betrokken bij de activiteiten die we ondernemen. Tenslotte leren onze leerlingen het meeste en het beste door te doen en te ervaren.
Heb je nog vragen? Je kunt de ambassadeurs bereiken via de Vrienden van Kleuteruniversiteit groep op Facebook of mail naar ambassadeur@kleuteruniversiteit.nl. Ik ben ook actief op Facebook en Instagram als jufsuusinactie.