Download, Inspiratieblogs, Nieuws
Positieve benadering bij kleuters + gratis download
Renate van Ruijven is werkzaam in unit 1/2 op de Joannesschool in Naaldwijk en Susanne Oversier is werkzaam in de ZML startgroep van de A.J. Schreuderschool in Rotterdam. Beiden zijn ze ambassadeur van Kleuteruniversiteit. Renate en Susanne merken dat een positieve benadering voor kinderen erg belangrijk is en zijn zich gaan verdiepen in de effecten hiervan. Deze blog gaat over fouten mogen maken en groei door middel van het geven van positieve feedback. In hun groepen wordt dit dagelijks ingezet en ze nemen jullie graag mee in hun bevindingen.
Het is belangrijk dat kinderen in zichzelf geloven, zich veilig voelen op school en hierdoor durven te groeien in alles wat ze doen. Het is goed voor kinderen om te ervaren dat het maken van fouten mag en dat ze hier juist veel van kunnen leren. De manier waarop je feedback geeft is van belang; hier moeten wij ons bewust van worden. In deze blog vertellen we je over een growth en fixed mindset, wat dit precies is en wat het belang daarvan is. Daarnaast nemen we jullie mee in de praktijk en kun je met de gratis download meteen aan de slag!
Fixed en growth mindset
‘Wat een mooie tekening.’ Of ‘Goed zeg!’ Hoor je het jezelf wel eens zeggen? Soms is het eruit voordat je er erg in hebt. Ook zinnen als ‘Wat ben jij knap.’ en ‘Mooi, hoor!’ vallen hieronder. Een fixed mindset is een mindset waarbij je niet verder kijkt dan het resultaat. Het resultaat is het enige dat telt. Terwijl juist het proces hiertoe zoveel belangrijker is. Vanuit die gedachte communiceren noem je een growth mindset.
Effect van een fixed mindset
Wanneer je je gaat focussen op het resultaat (fixed mindset), zorgt dit ervoor dat kinderen minder uitdaging aangaan omdat ze denken dat ze het toch al goed kunnen. Het voelt raar om complimenten te ontvangen voor iets wat je allang kunt. Ook blijkt dat deze kinderen veel sneller opgeven wanneer iets niet lukt, omdat het eindresultaat altijd centraal heeft gestaan. Het kind denkt vervolgens dat het eindresultaat het belangrijkste is en dat dat het enige is dat telt.
Belang van een growth mindset
Wanneer je feedback geeft op het proces in plaats van op het resultaat, zorg je ervoor dat kinderen niet stil staan bij het resultaat, maar bij de inspanning die ze daarvoor geleverd hebben. Wanneer je kijkt naar de niveauverschillen binnen jouw groep, is dit van belangrijke waarde. Kinderen die net iets meer kunnen, zijn niet knapper dan andere kinderen in jouw groep. Sterker nog, wellicht heeft het kind dat ‘slimmer’ is wel veel minder inspanning geleverd dat het kind dat wat harder heeft moeten werken om uiteindelijk tot zijn eigen eindresultaat te komen.
In de praktijk
Allereerst is het belangrijk om de woorden ‘goed zo’ te vermijden, want wat houdt dit woord eigenlijk in? Een kind kan zich afvragen ‘Wat heb ik dan goed gedaan?’ ‘Is mijn tekening goed?’ Of ‘Was mijn potlood goed?’ Belangrijk is om feedback te geven over de ideeën, de strategie van denken of uitvoering, het doorzettingsvermogen of juist de vooruitgang. Bij het laten zien van een tekening kun je denken aan: ‘Ik kan zien dat je hier hard aan hebt gewerkt.’ Of ‘Ik zag dat je het best even moeilijk vond; wat knap dat je toch hebt doorgezet.’ Op deze manier staan kinderen stil bij de inspanning die zij ergens voor leveren en is het uiteindelijke product niet belangrijk.
Inzicht geven in leerproces
Daarnaast is het belangrijk om kleuters mee te geven dat ze met een leerproces bezig zijn. Wanneer iets niet lukt, is het fijner om te vermelden dat het nóg niet lukt. Het verschil tussen ‘je kunt het niet’ of ‘Je kunt het nog niet’ is groot. Bij ‘nog niet’ geef je kleuters het vertrouwen dat oefenen en blijven proberen leidt tot kunnen en dus groeien. Dit soort kleine feedbackmomenten vinden gedurende de gehele dag plaatst. Het is van belang om hierop te anticiperen en in te haken.
Groeikaartjes
Om ervoor te zorgen dat het geven van feedback een routine wordt is het aan te raden om minstens één keer per dag een feedback moment in te lassen. Een kort moment waarin je kunt vragen ‘Wat heb jij geleerd vandaag?’ Of ‘Waar heb jij vandaag hard je best voor gedaan?’ Of ‘Wat lukte er eerst niet en nu wel?’ Om dit te ondersteunen, hebben wij groeikaartjes gemaakt. Op deze kaartjes staat een korte vraag die je samen met de kinderen kunt bespreken. We hopen dat jullie op deze manier met kinderen in gesprek gaan over hun leerproces en hier een bewust moment van maken op de dag. Het kijken en bespreken naar het leerproces aan de hand van deze vragen zorgt ervoor dat kleuters worden aangezet tot het aangaan van uitdagingen, doorzetten en het durven maken van fouten.
Je kunt de kaarten op verschillende manieren inzetten:
– Kies een kaart en ga met elkaar in gesprek over de dag.
– Kies een kaart van de week uit en bespreek deze elke dag van de week in je groep.
– Geef een persoon een kaart en laat deze centraal staan gedurende een periode. Bespreek met elkaar je bevindingen.
Download hier de groeikaartjes.
Hopelijk ben je door deze blog geïnspireerd om bewust stil te staan bij het geven van positieve feedback in jouw klas. Misschien kende je het begrip nog niet of juist wel en is je kennis weer wat opgefrist. Wij hopen dat jullie de kaartjes gaan gebruiken in de klas en dat jullie kinderen mogen genieten van een cultuur waarin zij zich veilig voelen om fouten te maken en op deze manier tot leren te komen.
Downloads
De downloads bij dit blogbericht zijn:
Wil je meer weten of wil je jouw ervaring met een growth mindset delen? Volg ons dan via @jufsuusinactie en @jufrenate en stuur ons een berichtje. Je kunt natuurlijk ook de ambassadeurs bereiken via de Facebook-groep Vrienden van Kleuteruniversiteit of mail naar ambassadeur@kleuteruniversiteit.nl. Succes!