De favoriete projecten van Dieke

Dieke Grootscholten was 20 jaar leerkracht en is sinds 2021 werkzaam als projectleider van Kleuteruniversiteit. In deze blog vertelt ze over haar favoriete projecten.

“In de jaren dat ik voor de klas heb gestaan en ambassadeur ben geweest, heb ik ontzettend veel projecten van Kleuteruniversiteit uitgevoerd. En nu ik projectleider ben bij Kleuteruniversiteit zie ik de leukste projecten voorbij komen. Ik neem je mee door het jaar aan de hand van mijn favoriete projecten en ik vertel graag waarom deze projecten een succes waren in mijn groep!”

1. Agent en Boef

Ik startte mijn jaar graag met het project Agent en Boef. Het thema politie spreekt de kinderen enorm aan. Het leuke is dat met dit project gelijk aandacht besteed aan de regels in de klas. Dit project maakt gebruik van het prentenboek Agent en Boef – Boevenstreken – 3 voorleesverhalen‘ van Tjibbe Veldkamp en Kees de Boer. In dit boek ontsnapt Boef uit de gevangenis en haalt allerlei streken uit. Ook in de klas en dat kan zo niet langer. Er zijn regels nodig om alles goed te laten verlopen. Een mooie gelegenheid om het belang van regels te bespreken. Want hoe zou het in de klas gaan als er geen regels zouden zijn? Welke regels vinden de kinderen belangrijk om af te spreken?

De tien activiteiten van het project vormen een rode draad. Het is de bedoeling dat je deze op volgorde uitvoert. Daarnaast kun je allerlei activiteiten toevoegen om het helemaal tot een succes te maken. Daar zijn ook suggesties voor opgenomen in het project. Je moet hierbij denken aan het maken van een bonnenboekje, het aanbieden van de letter ‘b’ van boef, een woordweb maken, een les over de verkeersregels etc. Het spel gooi-tel-bedek vonden de kinderen erg leuk om te doen. Ook hebben we alle kinderen gemeten en deze activiteit herhaald aan het einde van het schooljaar. Hoe groot zijn we wel niet geworden? Leuk om te zien dat de jongere kinderen verbaasd waren dat ze zó waren gegroeid!

2. In ons huis

Na het eerste project bij de start van het schooljaar, is het meestal tijd voor een project wat te maken heeft met de Kinderboekenweek. Dit jaar is het thema Bij mij thuis. We hebben meerdere enorm leuke projecten ontwikkeld. Een van de projecten is geschreven aan de hand van het geweldige boek ‘Boeken op het dak’ van Thomas van Oostrum leren ze alles over de ruimtes van het huis. De kinderen worden door hond Willem mee door de ruimtes genomen en hij geeft de kinderen raadsels mee. Door middel van die raadsels komen de kinderen er achter in welke ruimte Willem zich begeeft.

Wanneer je dit boek in handen krijgt, merk je dat je het blijft bekijken. In het boek is telkens een andere kamer in een huis afgebeeld. Maar in die kamers is niets wat het lijkt! Het is echt met enorm veel fantasie getekend. Je ziet bijvoorbeeld een stoplicht voor een huis staan, in plaats van een deurbel. Of je ziet de toilet in een lift, in plaats van een trap is er een rolstrap en er is een pinapparaat in huis. Hoe handig? Ik moest zelf erg lachen om de slofzuiger die dienst doet als afzuigkap. Je ziet steeds meer dingen die niet kloppen en de lezers worden uitgedaagd om de plaat goed te bekijken. Ik kan je vertellen dat dat met een hoop plezier gepaard gaat!

 

3. Op zoek naar de herfst

Na de Kinderboekenweek is het tijd voor een project over de herfst. Ik heb gekozen voor het project Op zoek naar de herfst, geschreven bij het gelijknamige boek geschreven door Sanne Ramakers en Merel Vink. Dit prachtige prentenboek over de herfst is enorm leerzaam en een grotere aanrader voor in elke kleuterklas. Op humoristische wijze worden de diverse aspecten van de herfst besproken. Zo wordt er aandacht besteedt aan de vogeltrek, de afvallende bladeren en het voorbereiden op een winterslaap. De kleurrijke en sfeervolle illustraties van de hand van Marjolein Hund brengen je direct in herfstachtige sfeer.

Dit herfstproject begint, net als in het boek, met een opdracht: breng de herfst naar de klas. Daarna begint het avontuur met duizenden kastanjes, rennende eekhoorns, prachtige paddenstoelen, de hoogste bladerhopen en nog veel meer! Elke activiteit wordt afgesloten met een herfstraadsel. Met het geraden antwoord kunnen de kinderen een luikje van de grote herfstboom openmaken. Het project wordt afgesloten met een herfstwandeling. Ga je mee op zoek naar de herfst?

 

4. Het huis van Sinterklaas

Dit project is geschreven bij het prachtige, kleurrijke prentenboek Het huis van Sinterklaas van Naomi Tieman en Marieke Nelissen. Het project start met een ansichtkaart van Sinterklaas waarmee hij laat weten dat hij er snel aankomt. Hierna volgen achttien reken- en taalactiviteiten en een bewegingsles. In deze activiteiten beleven de kinderen in het huis van Sinterklaas avonturen met de kleine Pietjes die zijn achtergebleven. Ze gluren door de ramen, klauteren op kasten, glijden door de schoorsteen en schreeuwen en stampen maar. Ze bouwen tenten in de tuin en gooien alle schoenen door elkaar! De kinderen oefenen spelenderwijs het tellen, het horen van de beginklank in een woord, de rangtelwoorden, het ruimtelijk inzicht, het rijmen en nog veel meer!

Wij hebben destijds in de klas een huis geknutseld op het platte vlak met ramen en deuren erin. Na elke activiteit mochten de kinderen een deur of raam openmaken. Wat vonden de kinderen dat fantastisch! Met dit vrolijke sinterklaasproject heb je zeker een supergezellige sinterklaastijd!

5. Kerst met Wouter en Mieke

De periode tussen Sinterklaas en Kerstmis is altijd kort zit vol met gezellige activiteiten. Bij ons op school sloten we de kerstperiode af met een kerstpodium waarbij elke groep een optreden verzorgde. Daar hebben we bijvoorbeeld wel eens het lied Zes mooie ballen in de kerstboom van Jeroen Schipper gezongen. Eén jaar besloten we eens flink uit te pakken en hebben de de kerstmusical van Wouter en Mieke opgevoerd.

Wat was dat ontzettend leuk! Het voordeel van deze musical is dat je als leerkracht de verteller bent en de kinderen uitbeelden wat jij zegt. Dat zorgt ervoor dat het inoefenen relatief weinig tijd in beslag neemt. De liedjes uit het pakket kun je gebruiken, maar je kunt ook bekendere liedjes inzetten. Het is maar net wat je zelf prettig vindt. Wij hebben ervoor gekozen om de musical op te voeren voor de ouders, en we hebben de liedjes gezongen voor bewoners in het bejaardentehuis. We hebben enorm genoten!

6. Rikki en de maan

De maand januari is perfect voor het thema de ruimte. Het is een thema wat kinderen machtig interessant vinden, ook al staat het wat verder buiten hun belevingswereld.

In dit project bij het prentenboek ‘Rikki en de maan’ van Guido van Genechten maak je met de kinderen een nieuwe raket voor Rikki. Bij de start van het project is een deel van je lokaal afgezet met bouwlint. Er liggen bouwhelmen, gereedschap en allerlei bouwmaterialen. De kinderen ontdekken een bordje waarop staat vermeld: “Werk in uitvoering. Hier wordt gebouwd aan de RIPA 2”. Rikki’s eerste raket, de RIPA 1, bleek niet geschikt om naar de maan te vliegen. Er is een nieuwe raket nodig: de RIPA 2. Tijdens dit project ga je met de kinderen aan de slag om een nieuwe raket te ontwerpen en te bouwen.
In het project staat het aftellen tot de lancering van de raketten centraal. Je hangt allemaal raketten op in je lokaal. Na elke activiteit haal je de raket met het hoogste cijfer weg waarbij je aftelt van tien tot een en laat de raket vervolgens wegvliegen. Als de laatste raket is weggevlogen, is het project ten einde en vier je met elkaar een lanceerfeest. Eerlijk is eerlijk, ik heb dit project niet zelf uitgevoerd maar als projectleider de auteurs begeleid bij het schrijven. Maar tijdens het doornemen van het project kreeg ik bijna heimwee naar mijn kleuters en het kriebelde enorm. Dit is echt een project wat ik graag zelf had uitgevoerd als ik nog voor de klas had gestaan.

7. Project winter: ijsberen en pinguïns

Mijn favoriete project voor de winter is toch wel het project over ijsberen en pinguïns. Wanneer je over de winter wil werken, moet je altijd afwachten of er wel sneeuw ligt. Bij dit project doet dat er niet toe, je kunt er sowieso mee aan de slag. De kinderen vinden dit onderwerp erg interessant. Het gaat over dieren in de sneeuw, over de verschillen tussen de Noordpool en Zuidpool en de kinderen maken kennis met Vicks, een ijsbeer die in de dierentuin woont en de kinderen laat zien hoe hij opgroeit. Maar een winterse hoek (iglo) in je klas, speel met ijs en kijk ook vooral naar natuurfilmpjes van National Geographic. Dat vinden de kinderen machtig interessant!

Het project bevat volop activiteiten en suggesties voor de hoeken aan de hand van de boeken Willewete De Noordpool en de Zuidpool van Pierre Winters en Margot Senden en Vicks van Mack.

 

8. Maurits Muis en het Meisje met de parel

Een project over kunst is altijd een goed idee! In dit project is het schilderij van het Meisje met de parel verdwenen. Het is aan de kinderen om erachter te komen waar het gebleven is. Na elke activiteit krijgen de kinderen een hint waarbij er een ruimte in het Mauritshuis af valt. Uiteindelijk komen ze erachter waar de dief zit verstopt. Het project heeft niet alleen activiteiten op het gebied van taal en rekenen, maar er zitten ook hele gave kunstlessen in het project. Daarbij staat telkens een schilderij uit het Mauritshuis centraal. De lessen bestaan uit twee delen, een kringactiviteit met een onderzoek  en een creatieve verwerking. Voor jou als leerkracht staat er voldoende achtergrondinformatie  over de kunstenaar, de gebruikte techniek en het onderwerp. Je sluit het project af met een heuse kunsttentoonstelling!

Het project is geschreven bij het boek Maurits Muis en het Meisje met de parel is geschreven door Ingrid & Dieter Schubert.

 

9. Rupsje Nooitgenoeg

Dit project is een van de eerste projecten die er is gemaakt toen Kleuteruniversiteit begon. Maar wat hebben de kinderen in mijn klas hiervan genoten! Na elke activiteit ontvangen ze een stukje van het lijf van Rupsje Nooitgenoeg, zodat deze steeds langer wordt. Ze konden niet wachten op een nieuwe activiteit, zodat de rups weer zou groeien.

Dit thema past uitstekend bij de lente en thema kriebelbeestjes. Je kunt het project zelf goed aanvullen met toffe knutselactiviteiten en je kunt bijvoorbeeld een vlinderpakket bestellen bij de vlinderstichting. Een ervaring om nooit te vergeten!

 

10. Blij met een bij

Als je gewerkt het over vlinders en rupsen, is het heel tof om daarna verder te werken binnen het thema kriebelbeestjes. Dan is het project Blij met een bij echt een aanrader! Het is een burgerschapsproject waarbij de kinderen leren hoe ze zorg kunnen dragen voor hun leefomgeving.

Ze leren over bijen en hoe zij zelf actief bij kunnen dragen aan het behoud van de bijen. Het project is geschreven bij het boek Blij met een bij van Judith Koppens, Andy Engel en Nynke Mare Talsma. In het boek is Egel bezorgd. Er groeien namelijk geen appels aan haar boom. Uil weet hoe het komt, appels gaan pas groeien  als de bijen stuifmeel op de bloemen achterlaten. Maar Egel ziet bijna nooit bijen in haar tuin. Ze bedenken een plan om de buiten naar haar tuin te lokken.

 

11. Prinses Welmoet

Een thema over sprookjes mag natuurlijk niet ontbreken in het jaar! En dit project is gebaseerd op een heel leuk boek, namelijk Prinses Welmoet, geschreven door Tineke Lemmens en Margot Senden. Het verhaal  doet je denken aan het sprookje van Doornroosje, maar het gaat net even anders dan je denkt. In het project geef je de kinderen elke dag een raadsels. Ze denken hier thuis over na en geven de andere dag op school het antwoord. De kringactiviteiten sluiten aan op het raadsel.

 

 

12. Vies en schoon

Aan het einde van het schooljaar moest alles in de klas worden schoongemaakt en gepoetst. En daar kunnen de kinderen heel goed bij helpen! Aan de hand van het boek Het badmonster van Colin Boyd en Tony Ross leren de kinderen alles over vies en schoon en over waarom het belangrijk is om iets schoon te maken. Ze mogen lekker kliederen en leren over hygiëne. Een mooi project om het schooljaar mee af te sluiten.